Uzun yıllar Motta’da çalışan Enis Çakıl Franchise sisteminin avantajlarını görüp kendi işinin patronu oldu. Ferahevler’de Motta sahibi olan Çakıl’ın girişimci hikayesini sizin için yazdık.
Zor geçen ekonomik koşullarda franchising sisteminin girişimciler için iyi bir güvence sunduğunu, büyük avantajlar sağladığını çeşitli vesilelerle birçok kez dile getirdik. Şimdi vereceğimiz örnek ise tam bir başarı hikayesi. Hem sistem açısından hem de girişimci açısından önemli ayrıntılar içeriyor…
Önce büyük hikaye…
Motta, 1986 yılından bu yana Türkiye'de pastacılık ve ekmekçilik sektöründe ilk ve en yaygın franchise zinciri olarak haklı bir üne sahip.
20. yılını kutlayan Motta bu süre içerisinde kalitesiyle özdeşleşmiş bir marka. Geniş ürün yelpazesi, profesyonel işletme sistemleri, müşteriye hizmet anlayışı, ayrıcalıklı dekorasyonu ve kurumsal yapısı ile Motta Türkiye'de pastacılık sektörüne yeni bir boyut getirdi.
İlk Franchise'ını 1991'de veren Motta bu yıldan itibaren Franchise Sistemini geliştirerek kurumsal bir yapı içinde oturttu.
Bugün İstanbul'da 80'e yakın mağazası dışında Ankara, İzmir, Antalya, Trabzon, Ordu, Niğde,Çanakkale, Bodrum, Muğla, Marmaris, Balıkesir gibi 21'i aşkın ilde toplam 200'e yakın mağazaya ulaşmış ve Türkiye'nin bu alandaki en yaygın zinciri olma özelliğini açık ara sürdürür duruma gelmiştir.
Motta değişken müşteri profil ve ihtiyaçlarına göre mağaza konseptlerini çeşitlendirerek böylelikle aday franchisee'ler içinde farklı yapı ve büyüklükte konseptler geliştirdi. Sıcak Nokta Butik ve Corner, Motta Butik & Cafe, Motta AVM konsepti, Motta Pastane & Ekmek, Motta Area Franchise gibi modeller Motta, Sıcak Nokta Motta ve The Bakery Line markaları ile açılmakta ve ev hanımlarından iş adamlarına kadar geniş bir yelpazedeki girişimcilere uygun modeller oluşturdu. 
Küçük bir başarı hikayesi
İşte tam bu noktada anlatacağımız başarı hikayesinin kahramanından bahsetmek gerekiyor. Enis Çakıl, 7 yıl Motta’da çeşitli departmanlarda çalışıyor. Motta’nın marka gücünü, bilinirliğini en iyi bilen, aileden biri olarak kendi işinin patronu olmaya karar veriyor. Kendi Motta’sının sahibi olmaya karar verdiğinde; arkasında büyük bir destek bulması hiç de şaşırtıcı olmuyor. Yaklaşık 200 noktada olduğu gibi o da yeni Motta sahibi olarak, aileye iyice bağlanmış oluyor.
Sarıyer Ferahevler’de girişimcilik örneği göstererek Motta kuran Çakıl, oldukça memnun: “Yıllar önce Motta’da işe personel olarak başladım. Daha sonra bu markayı gerçekten benimsedim ve sahibi olmak istedim. Franchise olarak işe başladım. Çok mutluyum…”
Hatırlatmak gerekiyor ki kriz dönemine denk gelmiş olmak, insanların alım gücünün en az olduğu bir zaman yaşıyor olmamız dahi onu ürkütmüyor. İnanıyor ve başarmamak için bir sebep görmüyor. Çakıl şunları söylüyor: “Kriz dönemine denk geldik. İnsanların alım gücünün en az olduğu bir dönemde açılıyoruz. Ama iyi bir başlangıç oldu. Krize de ayak uydurarak devam edeceğiz.” 
“Motta’dan büyük destek gördüm”
Franchise alırken çok büyük bir destekle karşılaştığını, markanın büyüklüğünü tam anlamıyla hissettiğini ve bunun kendisine özgü bir uygulama olmadığını dile getiren Motta’nın eski çalışanı yeni patronu Enis Çakıl, “ Girişimcilere en önemli tavsiyem lokasyona çok dikkat etmeleri. Ön çalışmayı çok iyi yapmaları gerekir. İyi bir marka ile çalışmak elbette önemli bir faktör, fakat lokasiyon da o kadar önemli. Motta gibi bir marka ile çalışmak ise gerçekten bir ayrıcalık. Motta büyük bir aile. Her konuda yardım ediyorlar. Ben 15 bin dolara küçük bir nokta sahibi olabilirdim ama Motta sahibi oldum. Burası bana 200 bin TL’ye mal oldu” diyor.
Motta’nın profesyonel iç mimarları olduğunu onlarla çalışmanın büyük bir avantaj yarattığını hatırlatan Çakıl, Motta ailesinin işin başından sonuna kadar girişimcinin yanında olduğunu da eklemeden edemiyor. “Takıldığınız yerde devreye giriyorlar” diye belirtiyor.
Yolunuz düşerse mutlaka uğrayın!
Motta’da 7 yıl çalışan Çakıl’ın tüm personeli de Motta’nın eğitiminde geçmiş. Profesyonel bir ekiple çalışmanın büyük bir avantaj olduğunu gördüğünü anlatan Çakıl, tüm girişimcilerin ayrıntılara dikkat etmeleri gerektiğini tavsiye ediyor.
CHP Sarıyer Belediye Başkanı Adayı Şükrü Genç ve beraberindeki kalabalık bir grup tarafından açılışı gerçekleşen Motta Ferahevler; yolunuz düştüğünde oturup doyabileceğiniz, rahat vakit geçirebileceğiniz, lezzetli ürünlerinden sevdiklerinize hediye götürebileceğiniz bir mekan.
Gittiğinizde göreceksiniz…
Avrupa’nın en büyük franchising fuarı olarak değerlendirilen Paris Franchise Expo 13-16 Mart 2009 tarihleri arasında gerçekleşti. Fuar, Bayim Olur musun? Franchising ve Markalı Bayilik Fuarı’nın da yer aldığı, dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen katılımcı ve ziyaretçilere ev sahipliği yaptı.
10-13 Aralık 2009’da gerçekleşecek Bayim Olur musun? Fuarı’nın tanıtımının yapıldığı fuara, 366 firmanın katıldığı belirtildi.
Çeşitli temaslarda bulunan Medya Fors Fuarcılık yetkilileri, Aralık’ta gerçekleşecek Bayim Olur musun? Fuarı hakkında ayrıntılı bilgi alışverişinde bulunuldu. Oldukça renkli ve coşkulu bir fuar izlenimiyle dönen yetkililer, buradan edindikleri tecrübeyi Bayim Olur musun?da da uygulamak istediklerini belirtiler.
Fransa Franchise Federasyonu Genel Başkanı Guy Gras, zor geçen ekonomik iklimde franchising sisteminin girişimciler için iyi bir güvence sunduğunu, böylesi zor dönemlerde büyük avantajlar sağladığını söyledi. Her geçen yıl sistemin büyüdüğünü belirten Gras, istatistiklerin bu büyümeyi çok açık gösterdiğini kaydetti. Sistemin 47,6 milyar avro büyüklüğünde olduğunu açıklayan Gras, 660 bin kişinin sistem tarafından istihdam edildiğini dile getirdi.
Katılımcılar, 70 iş kolundan yaklaşık 400 firmanın katılımıyla gerçekleşen Paris Franchise Expo, franchise sektörü için iyi bir yıl olacağının ilk sinyallerini verdiği yönünde değerlendirmede bulundu.
RETÜRK Denizbank işbirliği emlak girişimcilerine sıfır faizle kredi fırsatı sunuyor. RETÜRK franchise ağına katılmak isteyen girişimciler, minimum sermaye ile kendi işlerini kurabilecekler.
Emlakçılıkta Evrensel Değerler ilkesiyle kısa sürede gayrimenkul sektörünün lider markalarından biri olan RETÜRK Emlak & Gayrimenkul Danışmanlık projeleriyle fark yaratmaya devam ediyor. RETÜRK, Denizbank ile çözüm ortalığı yaparak RETÜRK acentesi olmak isteyen emlak girişimcilerine “sıfır faiz ile franchise kredisi” sağlıyor.
Tüm Türkiye genelinde hizmet veren acentelerine sağladığı destek ve hizmetlerde sınır tanımayan RETÜRK, Denizbank’la gerçekleştirdiği iş birliği ile RETÜRK acentesi olmak isteyen yatırımcılara da destek sağlıyor. RETÜRK’ün 45’i aşkın acentelik ağına katılmak isteyen girişimciler, Denizbank’ın RETÜRK’e özel uyguladığı “sıfır faiz ile franchise kredisi” paketinden yararlanabilecekler. Girişimciler, 15 bin ila 25 bin TL arasında 12 aylık vade ile kullanacakları franchise kredisi ile hiç faiz ödemeden minimum sermaye ile kendi işinin patronu olabilecekler.
RETÜRK Denizbank işbirliği emlak müşterilerini de kazandırıyor…
RETÜRK acentelerinden hizmet alarak ev alan ve kredisini Denizbank’tan kullanan müşteriler, ekspertiz ücreti ödemeyecekler. Yine RETÜRK müşterilerine özel olarak konut ve DASK sigortaları da kendilerine hediye edilecek.
İşbirliği kapsamında ayrıca mortgage kredilerinde de tabelada yazan faiz oranının daha aşağısında uygun kredi oranları sunulacak.
Mutlu kiracı, mutlu ev sahibi…
Mutlu Ev Sahibi Paketi’nde ev sahibi, 1 yıllık kira bedelini peşin olarak alacak, kiracısının banka kriterlerinden geçebilecek kadar kredibiliteye sahip olup olmadığını öğrenecek. Mutlu Kiracı Paketi’nde kiracı ise, yıllık kirasını bir kerede ödediği için yüzde 20 iskonto kazanacak, hayat sigortası sahibi olacak ve 1 yıllık eşya sigortası hediyesi kazanacak.
11. Kem Dünya Franchise Fuarı Yunanistan’ın başkenti Atina’da gerçekleşti. Fuar, 30 ülkeden katılan 18 binden fazla ziyaretçiye evsahipliği yaptı. Fuarda katılımcı olarak bulunan Media Force, Bayim Olur musun? Franchising ve Markalı Bayilik Fuarı’nın 2009 Fuar tanıtımını yaptı.
11. Kem Dünya Franchise Fuarı Yunanistan’ın başkenti Atina’da gerçekleşti. 20-22 Şubat 2009 tarihleri arasında gerçekleşen fuara Türkiye’den Bayim Olur musun? Fuarı’da katıldı.
Kalkınma Bakanlığı himayesinde organize edilen11. KEM Dünya Franchise Fuarı, Ulusal Rum Ticaret Konfederasyonu, Yunanistan Franchise Derneği, Dünya Franchise Konseyi (WFC) ve Avrupa Franchise Federasyonu (EFF) işbirliği ile gerçekleştirildi.
Yunanistan’ın yanı sıra dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçilerin akınına uğrayan fuar, 30 farklı ülkeden 18 binden fazla ziyaretçiye ev sahipliği yaptı. 200’den fazla markayı tek çatı altında buluşturan 11. Kem Dünya Franchise Fuarı’na, Kıbrıs, İngiltere, Almanya, Fransa, İspanya, Portekiz, İtalya, Belçika, İsviçre, Rusya, Letonya, ABD, Kanada, Uruguay, Brezilya ve Singapur’dan temsilciler katıldı. 
2009’un tanıtımı yapıldı
Bayim Olur musun? Franchising ve Markalı Bayilik Fuarı’nın tanıtımının yapıldığı fuarda, Türkiye’deki franchising sistemi hakkında da ziyaretçi ve katılımcılara bilgi verildi. Yunanistan’daki Fuar yetkilileri, “Biz KEM olarak Yunan firmalarını büyük Türk marketine genişlemeleri amacıyla 2009 yılında İstanbul’da yapılacak olan ‘Bayim Olur Musun?’ adlı Franchise Fuarına katılmaya teşvik ediyoruz. Şu anda Yunan marketinde başarılı olabilecek sektörlerin giyim, yemek/restoran, sağlık ve güzellik hizmetleri olduğunu söyleyebilirim” açıklamasında bulundu.
Fuar boyunca uluslararası katılımcıların yüzde 70’inden fazlası franchiser adaylarıyla bağlantı kurarak ağlarını genişletme imkanı yakaladı.
McDonald's Türkiye Genel Müdürü Hakan Serim, 2009'da yüzde 10-15 arasında büyümeyi hedeflediklerini ve 14 adet restoran açmayı planladıklarını belirterek, “Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da hedeflerimizi artı yönde revize etmeyi umuyorum çünkü, şu andaki gelişmeler bizi bu konuda teşvik ediyor” dedi.
Serim, 2008 yılı hedeflerinin tamamını geçtiklerini, satışlarında yüzde 30, fiş sayılarında yüzde 11 büyüme gerçekleştiğini kaydederken, günde 200 bin olmak üzere toplamda yılda 73 milyon kişiye servis verdiklerini belirtti.
Hakan Serim, 2008 yılını 116 restoranla kapattıklarını, yıl ortasında hedeflerini revize ettiklerini, 7 adet açılışları varken bunu 13'e çıkarttıklarını anlattı.
Yeni restoran açılışlarıyla sistemde 400 kişi daha istihdam ettiklerini ve şu anda toplam 3 bin 500 çalışanlarının bulunduğu aktaran Serim, tedarikçilerinde 10 bin civarında kişinin çalıştığını söyledi.
Serim, 2008'de yeni inisiyatiflerle beraber planlarını geliştirdiklerini, bunlardan en önemlisinin kahvaltı olduğunu kaydederek, kahvaltı uygulamasına mayıs ayında test olarak başladıklarını, 49 restorana ulaştıklarını bildirdi. Serim, “Özellikle kasım ayındaki reklamlardan sonra kahvaltıda ciddi bir artış var ve biz de gidişatından memnunuz. Kahvaltı, bu uygulamanın bulunduğu restoranlardaki genel satışlarımızın yüzde 2,5'ini kapsıyor” dedi.
Uzun saat veya 24 saat uygulamasına geçtiklerini, şu anda 45 restoranda sürdürdükleri bu uygulamanın, satışlarına olumlu katkı sağladığına işaret eden Serim, 42 restoranda Alo Servis uygulamasını yürüttüklerini dile getirdi.
Serim, ürünlerinin yüzde 98'ini Türkiye'den tedarik ettikleri ve geçtiğimiz yıl 37 milyon adet ekmek, 2 bin 200 ton et, bin 250 ton tavuk eti, 6 bin ton patates ve 2,5 milyon litre süt kullandıkları bilgisini verirken, “Bunların tamamı Türkiye'deki üreticilerden. Tedarikçilerle 56 milyon dolarlık iş hacmimiz var” diye konuştu.
Hedef 2009'da 285 milyon lira ciro
Hakan Serim, 2008 yılını 250 milyon TL ciro ile kapattıklarını, 2009'da da 285 milyon TL ciro beklediklerini kaydederek, 2009'da günde 220 bin kişiye ulaşmayı hedeflediklerini, bunun da 1 yılda Türkiye nüfusunun üzerinde kişiye ulaşmak anlamına geldiğini söyledi.
Bu yıl da yüzde 10-15 arasında büyümeyi hedeflediklerini vurgulayan Serim, “Bu büyüme hedefini tutturacağımızı düşünüyoruz. Bu yıl 2008'in yüzde 15 üzerinde ciro hedefliyoruz. Tabii, geçen yıl olduğu gibi 2009'da da hedeflerimizi artı yönde revize etmeyi umuyorum çünkü şu andaki gelişmeler bizi bu konuda teşvik ediyor” dedi.
400-450 kişilik yeni istihdam
Bu ortamda, tüketicilere değer içeren ürünleri, belli fiyatlardan sundukları takdirde krizden daha olumlu çıkacaklarını düşündüklerini ifade eden Serim, bu nedenle hedeflerini artı yönde revize etmeyi planladıklarını belirtti.
Hakan Serim, yiyecek sektörünün krizden en az etkilenen sektörlerden biri olduğunu dile getirerek, “Bizim bununla ilgili tüketicilere sunduğumuz birçok promosyon ve değer içeren ürün olduğu için bu konuda tercih edilme daha fazla oluyor bizim açımızdan” dedi.
Bu yıl menülerini yeni ürünler katmayı planladıklarını, kahvaltının üzerinde duracaklarını, uzun saatler, geç saatler, alo servis uygulamalarını artırarak sürdüreceklerini vurgulayan Serim, 2009 yılında 14 adet restoran açmayı planladıklarını ancak, bu hedefi daha yükseğe revize edebileceklerini söyledi.
Serim, yeni illerde olmayı planladıklarını ve açmayı planladıkları 14 restoranda 400-450 kişilik yeni istihdam yaratacaklarını bildirdi.
Engelli istihdamı
McDonald's Türkiye Genel Müdürü Serim, İŞ-KUR, Fiziksel Engelliler Vakfı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesiyle birlikte yürüttükleri çalışmayla, şu anda 60'ı zihinsel engelli olmak üzere toplamda 112 engellinin restoranlarında çalıştığını anlatarak, şöyle konuştu: “Zihinsel engelli arkadaşlarımızın restoranlarda gösterdiği performanstan çok memnunuz ve kendilerinin gelişimine de katkı sağladığını düşünüyoruz. Diğer çalışanlardan hiçbir farkları yok. Ekip şefliğine kadar yükselenler var. Restoranlar da onların çalışmasından çok memnun.”
Türkiye McDonald's'ın globalde başarılı olduğu uygulamalardan birinin, “Alo Servis” olduğunu belirten Serim, “Sistemde Türkiye McDonald's'ın Alo Servis uygulaması örnek olarak gösteriliyor. Hatta bir çok ülke de gelip bizden bu konuda bilgi istiyor. Kendilerine de destek veriyoruz zaman zaman” dedi.
Serim, hızlı servis restoranlarında 2008 yılında gelişme olduğunu düşündüğünü ifade ederek, “Yeni oyuncular da geldi sektöre ve 2009 yılında da daha yeni oyuncular gelmek isteyecek 2008 yılının performansına bakarak” değerlendirmesinde bulundu.
